Związek chemiczny to zbiór takich samych cząsteczek składających się z różnych atomów. Związek chemiczny przedstawia się za pomocą wzoru sumarycznego lub strukturalnego. Podczas ustalania wzorów bardzo ważną rolę spełnia wartościowość pierwiastka. Jest to liczba wiązań chemicznych utworzonych przez atomy tego pierwiastka w cząsteczce związku chemicznego. Wartościowość pierwiastka oznaczana jest cyfrą rzymską i zależy od ilości elektronów biorących udział w tworzeniu wiązania między atomami.
Wzór sumaryczny, np. H2O, określa ilość i rodzaj atomów w cząsteczce. Ustala się go na podstawie wartościowości pierwiastka, np.:
Jeżeli pierwiastek ma więcej niż jedną wartościowość, należy to uwzględnić w nazwie, podając jej wartość w nawiasie, np.:
Tlenek miedzi (I) – Cu2O
Tlenek miedzi (II) – CuO
Wzór strukturalny (kreskowy) odzwierciedla sposób połączenia atomów w cząsteczce. Pozwala określić ilość, rodzaj atomów oraz ich wartościowość, np. Tlenek chloru (I) o wzorze sumarycznym Cl2O i wzorze strukturalnym Cl--O--Cl.
Pamiętaj!
Liczbę atomów piszemy zawsze na dole pierwiastka. Tlen jest zawsze II-wartościowy, chlor w chlorkach I-wartościowy, siarka w siarczkach II-wartościowa.